Nhìn Thấu Là Trí Huệ Chân Thật - Phần II

"Lão hòa thượng dạy: “Chúng ta thương con cái, chăm sóc con cái có thể chăm sóc tới bao giờ? Cho dù có thể chăm sóc suốt đời, đến đời sau có thể chăm sóc nữa hay không? Đời sau là hết rồi, mỗi người đi một ngả, đời sau có gặp con mình cũng không nhận ra được..."

Trích lục từ giảng ký của Lão Hòa Thượng Thượng Tịnh Hạ Không

Minh Trí và Mẫn Đạt chuyển ngữ

Như Hòa nhuận văn

12. Kinh Kim Cang dạy “hết thảy pháp hữu vi như mộng, huyễn, bọt bóng”, hết thảy các pháp thế gian và xuất thế gian chẳng có thứ nào chân thật. Lão hòa thượng nói lúc còn trẻ Ngài đã có một chút trí huệ, trí huệ từ đâu đến? Lúc lão hòa thượng còn chưa học Phật, mỗi ngày coi báo, trước hết là coi các mục cáo phó, coi hôm nay có người nào qua đời, trong số đó có người già, có người rất trẻ, thật đúng là “trên đường đến suối vàng, già cũng có mà trẻ cũng không ít”. Coi họ đã qua đời, lúc đến thế gian này họ đem theo cái gì, lúc ra đi họ mang theo được gì? Lúc tới trắng tay, lúc đi cũng tay trắng, một chút gì cũng không mang theo được, thế gian này có gì đáng tranh giành, có gì đáng mong cầu? Mỗi ngày coi báo, coi những mục cáo phó này sẽ mở mang trí huệ, công phu niệm Phật sẽ đắc lực. Nếu chúng ta không buông xuống được, hãy coi những mục cáo phó này suốt nửa năm, xem thử chúng ta có buông xuống được hay không!

Hết thảy đều buông xuống, tâm sẽ thanh tịnh, trong tâm trống rỗng, chẳng có gì hết. Biết được tiền tài, sắc đẹp, tiếng tăm, ăn uống, ngủ nghỉ, ngũ dục lục trần trong thế gian này đều là giả, đều là một giấc mộng! Ngay bây giờ chúng ta đang nằm mộng, biết rằng chúng ta đang nằm mộng. Nếu không biết chúng ta đang nằm mộng, coi mộng là thật, thì ngày tháng đó sẽ rất đau khổ. Biết mình đang nằm mộng sẽ giống như Phật, Bồ Tát du hý thần thông, có gì chẳng tự tại? Thật sự có thể tùy duyên, thật sự có thể hằng thuận chúng sanh, thành tựu đạo nghiệp của chính mình. Đạo nghiệp là gì? Tâm thanh tịnh là đạo nghiệp, vạn duyên buông xuống là đạo nghiệp.

13. Lão hòa thượng thường khuyên các vị đồng tu thật sự niệm Phật cầu sanh tây phương Cực Lạc thế giới, mỗi ngày lên giường ngủ, nằm trên giường niệm A Di Đà Phật, cầu A Di Đà Phật đến tiếp dẫn, ngày ngày mong mỏi A Di Đà Phật đến tiếp dẫn. Hôm nay đức Phật chưa tới, [tối mai tiếp tục cầu Phật đến tiếp dẫn]. Lúc mạng chung, A Di Đà Phật thật sự đến, chúng ta sẽ không sợ hãi, chúng ta sẽ vui mừng, điều chúng ta trông mong bấy lâu đến nay rốt cuộc đức Phật cũng đã đến, vui mừng hớn hở mà theo Ngài đi, chẳng có một chút gì sợ hãi, lo buồn.

14. Ấn Quang đại sư có một phương pháp vô cùng khéo léo, Ngài dạy chúng ta hãy thường nghĩ tới cái Chết, Ngài nói người thật sự tu đạo nên dán chữ Chết trên trán, từng giờ từng phút nghĩ mình sắp chết. Chúng ta sắp chết rồi, còn có chuyện gì chưa buông xuống được? Không buông xuống cũng phải buông xuống. Cả đời Ngài làm gương, hiện nay chúng ta biết Tổ Ấn Quang là hóa thân của Đại Thế Chí Bồ Tát, Ngài dạy chúng ta điều này, đối với chúng sanh đời Mạt pháp chắc chắn hữu hiệu. Thường nghĩ tới mình sắp chết, mình còn tham cái gì? Mình còn lưu luyến cái gì nữa? Cho dù tham muốn, lưu luyến cũng đều trống không. Danh vọng, tiếng tăm, lợi dưỡng, tài sắc, tiếng khen, ăn uống, ngủ nghỉ, có cũng tốt mà không có cũng không sao, tâm chúng ta còn vướng bận nữa không? Thật sự phải buông xuống vạn duyên, một lòng nghĩ tới A Di Đà Phật, tôi gần chết rồi, tôi sẽ đi theo A Di Đà Phật. Đó mới thật sự là tin Phật.

15. Kinh A Di Đà nói “Không thể dùng ít thiện căn, phước đức, nhân duyên để được sanh cõi ấy”. Thiện căn của chúng ta quả thật là vô cùng sâu dầy, do vậy tự mình phải biết, phải trân quý. Có thể vãng sanh hay không là do trong đời này chúng ta có chịu buông xuống hay không, buông xuống được thì nhất định vãng sanh được. Không chịu buông xuống phải đợi tới lần sau, nhưng lần sau không biết sẽ phải trải qua bao nhiều đời, bao nhiêu kiếp, rất khó biết. Nói chung thì chúng ta sẽ vãng sanh, nhưng chúng ta phải biết đời này không vãng sanh được, sẽ phải trôi lăn trong lục đạo luân hồi, không biết phải luân hồi tới bao giờ, phải sanh tử bao lâu, phải chịu đau khổ tới chừng nào, rất oan uổng! Ngày tháng trong lục đạo chẳng vui sướng chút nào, chúng ta thật sự giác ngộ thì phải buông xuống.

Có một bạn đồng tu hỏi lão hòa thượng, ông ta niệm Phật nhưng chẳng buông nổi tình thân, tình thương con cái buông xuống không nổi, cứ vướng bận trong lòng, chẳng thể nào sánh với Phật được; Con cái quá thân thiết, Phật không thân thiết bằng con cái! Vì ông có nghe băng giảng của lão hòa thượng, Ngài dạy nhất định phải buông xuống, nhất định phải thay đổi, nhưng phải làm sao mới thay đổi được?

Lão hòa thượng dạy: “Chúng ta thương con cái, chăm sóc con cái có thể chăm sóc tới bao giờ? Cho dù có thể chăm sóc suốt đời, đến đời sau có thể chăm sóc nữa hay không? Đời sau là hết rồi, mỗi người đi một ngả, đời sau có gặp con mình cũng không nhận ra được”.

Do vậy, chúng ta chăm sóc con cái chỉ trong một thời gian rất ngắn, không thể nào chăm sóc đời này qua đời khác được. Nếu không thể thì tình thương đó là giả, chẳng phải thiệt. Như thế nào mới thật sự thương yêu con cái, như thế nào mới thiệt? Vãng sanh Cực Lạc thế giới. Khi vãng sanh Cực Lạc thế giới, chúng ta sẽ có thiên nhãn thông, thiên nhĩ thông, tha tâm thông, thần túc thông. Bất luận nguời nhà quyến thuộc của chúng ta sanh tới cõi nào, chúng ta đều có thể biết rõ ràng, họ nói chuyện gì chúng ta đều có thể nghe rõ ràng, họ nghĩ gì chúng ta cũng biết rõ, được vậy mới có thể chăm sóc cho họ mãi mãi, đó mới là thật, thật sự quan tâm, thật sự thương yêu chăm sóc.

Nếu chúng ta thật sự quan tâm, thật sự thương yêu, thật sự hiếu thuận, thì phải vãng sanh tới Cực Lạc thế giới. Nếu không sanh tới Cực Lạc thế giới, có hiếu thuận cha mẹ cũng chỉ được một đời, đời sau cha mẹ luân hồi trong lục đạo, sanh đến cõi nào chúng ta không làm sao biết được. Phải bó tay thôi! Do vậy tuy có tâm [hiếu thuận cha mẹ], nhưng chúng ta không có trí huệ, không có khả năng, chẳng giúp gì được. Nếu thật sự hiểu được những chân tướng sự thật này, chúng ta nhất định phải vãng sanh Cực Lạc thế giới. Chỉ có vãng sanh thì mới có thể giải quyết vấn đề này. Do vậy, trước mắt chúng ta chuyện gì cũng phải nhịn, phải nhẫn nại, tạm thời phải buông xuống, đừng tham ái. Khi sanh tới Cực Lạc thế giới, chúng ta mới có thể quan tâm. Do vậy, trước hết phải buông xuống rồi sau đó mới nhấc lên, chúng ta mới có thể thật sự chăm sóc [cha mẹ, con cái, thậm chí] hết thảy chúng sanh.

16. Chúng ta thường suy nghĩ lung tung, nghĩ đông nghĩ tây, lo được lo mất, tất cả đều là vọng tưởng, chấp trước. Chẳng biết những vọng tưởng, chấp trước ấy đều chẳng chân thật, chẳng có một thứ nào thiệt cả, phải thật sự giác ngộ điều này. Thật sự giác ngộ, thật sự hiểu rõ, chúng ta mới chịu buông xuống. Buông xuống được sẽ giác ngộ, tâm sẽ thanh tịnh. Không chỉ hết thảy pháp trên thế gian đều “liễu bất khả đắc” (đêu không thể đạt được), ngay cả thân này cũng không thể được. Nếu thân là có thể đạt được thì tại sao nó cứ suy yếu hoài, tại sao bị bịnh? Nếu thân thể này là thật thì năm nào cũng phải mười tám tuổi hoài, trường sanh bất lão thì mới là thật. Mỗi ngày thân này đều luôn biến đổi, đâu có gì là thật. Chẳng có thứ gì là thật hết. Con người tiếp xúc với nhau, người tiếp xúc với thế gian phải biết đến chữ “duyên”. Duyên tụ, duyên tán, hết thảy đều vô thường. Khi duyên tụ đừng vui mừng, đó là giả mà. Lúc duyên tán cũng đừng bi ai, duyên tán là bình thường, vốn là như vậy, đều do duyên. Cho nên Phật pháp nói thế giới này là “duyên sanh pháp”, [tức là] pháp do nhân duyên sanh khởi. Phàm là pháp do nhân duyên sanh sẽ đều chẳng chân thật, do vậy, [kinh Kim Cang có câu] “phàm những gì có hình tướng đều là hư vọng”, đây là đức Phật giải thích rõ ràng chân tướng sự thật cho chúng ta. Chúng ta phải hiểu rốt ráo chân tướng này, chính mình phải thành tựu trí huệ viên mãn. Làm thế nào mới thành tựu trí huệ viên mãn? Vãng sanh Tây Phương Cực Lạc thế giới là phương pháp nhanh chóng nhất, ngắn gọn nhất để hiểu rõ triệt để chân tướng của vũ trụ nhân sinh.

17. Di Đà Kinh Yếu Giải dạy “Nếu không có tín nguyện, dù trì danh hiệu đến mức gió thổi không lọt, mưa rơi không thấm như tường đồng vách sắt thì cũng không có lẽ nào được vãng sanh. Người tu tịnh nghiệp chớ nên không biết. Đại Bổn A Di Đà Kinh cũng dạy phát Bồ Đề Tâm là điều trọng yếu, cũng giống như kinh này”. Đoạn này vô cùng quan trọng, chúng ta phải thường phản tỉnh, tự mình thật sự có Nguyện hay không, có thật sự Tin hay chưa? Thật sự có nguyện, lúc bình thường miệng nói vậy, chứ thật sự thì chưa hẳn vậy, vì sao? Giả sử lúc có tai nạn khủng khiếp xảy ra, vẫn còn lo đến mạng sống, còn chưa chịu ra đi, đó là tín và nguyện đều có vấn đề. Thí dụ như chúng ta niệm Phật ở đây, mục đích niệm Phật là cầu vãng sanh, căn nhà này đột nhiên bốc cháy, hoặc là một trận động đất lớn xảy ra, chúng ta liền mau chạy ra ngoài để lánh nạn, đó là tín nguyện hoàn toàn không có! Lúc bình thường nói phát nguyện muốn cầu vãng sanh, đến lúc đó đều là giả, hoàn toàn là giả. Do vậy đó là công phu, phải coi chân tâm của chúng ta.

Lúc một người khởi chân tâm, họ sẽ thật sự như như chẳng động [họ sẽ nghĩ]: “Thiệt là đúng lúc, cơ hội đã đến, cơ hội vãng sanh đã đến, một lòng một dạ niệm Phật hăng hái thêm nữa”, người đó sẽ vãng sanh. Do vậy, Tín và Nguyện chẳng dễ! Đừng nghĩ quá đơn giản. Tự mình chúng ta cố gắng phản tỉnh, kiểm điểm coi tín nguyện của mình được mấy điểm? Sợ rằng đều không đủ điểm. Do vậy, trong mỗi niệm chúng ta phải đem thân tâm thế giới thảy đều buông xuống, niệm niệm đều cầu sanh Tịnh Độ. Lúc gặp cơ hội liền nắm lấy, vui mừng mong vãng sanh, không mong lưu lại thế giới Sa Bà này thêm một ngày nào nữa. Thế gian này quá khổ, có gì đáng lưu luyến đâu? Đây là điều chúng ta phải nên giác ngộ.

18. A Di Đà Phật thật sự hộ niệm chúng ta. Hết thảy chư Phật đều tôn kính, ngưỡng mộ A Di Đà Phật, đúng như câu: “Quang trung cực tôn, Phật trung chi vương”. Nếu chúng ta là học trò ngoan của đức Phật A Di Đà, là đệ tử chân chánh tự nhiên sẽ được chư Phật hộ niệm. Do vậy chúng ta đâu cần phải bận tâm gì nữa, còn có gì không buông xuống được. Nhà cửa, tiền bạc, tài sản của chúng ta bị kẻ khác xâm chiếm, bị kẻ khác đoạt mất, chúng ta có bận lòng lo lắng hay không? Người thật sự có tín nguyện hạnh sẽ không bận lòng lo lắng. Đức Phật dạy chúng ta buông xuống, đây đúng là lúc phải nên buông xuống. Lúc không bị người ta chiếm đoạt, chúng ta còn chưa buông xuống nổi. Một khi bị người ta chiếm đoạt, tốt quá, một lòng niệm Phật, chuyện gì cũng chẳng còn nữa, như vậy không phải là một tăng thượng duyên tốt đẹp hay sao? Họ đã giúp cho tôi, đã giúp tôi tiến cao hơn một bậc. Tôi muốn tiến lên nhưng chưa được, họ đã nâng tôi lên rồi. Không những chúng ta không hận những người chiếm đoạt tài sản mình, ngược lại, chúng ta còn phải cảm ân, cảm kích họ. Nếu chẳng có họ, chúng ta rất khó xả. Họ ép chúng ta không xả cũng không được. Chúng ta vừa xả liền bước thêm một bước gần đức Phật A Di Đà, tự tại biết bao, lẽ nào không vui mừng cho được! Chúng ta hãy nghĩ thêm, “vạn vật đều mang theo không được, chỉ có nghiệp theo mình mà thôi”, đến lúc chúng ta hấp hối, có một thứ nào có thể mang theo? Đúng là một thứ gì cũng không mang theo được. Đợi tới lúc lâm chung mới xả sẽ khó lắm, chi bằng bây giờ xả hết có tốt hơn không? Xả hết sạch sành sanh.

19. Nói thật ra, công phu niệm Phật thành tựu được hay không then chốt ở chỗ chúng ta có thể buông xuống hay không? Chỉ cần chúng ta chịu buông xuống, không có một ai chẳng thành tựu; phàm những người không thành tựu đều là người chẳng buông xuống nổi! Không thể buông xuống danh vọng, tiếng tăm, lợi dưỡng, tham ái ngũ dục lục trần, không buông nổi; còn một thứ nữa là gì? Không chịu xả mạng, tham sống sợ chết, buông xuống không nổi, chuyện này không có cách nào hết, công phu của chúng ta chắc chắn không đắc lực. Công phu đắc lực chẳng có gì khác, bí quyết chính là buông xuống, chuyện này quan trọng hơn bất cứ chuyện gì khác. Nhất định phải hiểu rõ trên thế gian này cái gì cũng đều giả hết, chẳng có một thứ gì chúng ta có thể mang theo được. Hơn nữa, chúng ta phải biết đời người vô thường, dù thân thể rất khỏe mạnh, hiện nay thế gian này tai họa ngang trái quá nhiều, tức là những tai nạn ngoài ý muốn quá nhiều, chúng ta có thể bảo đảm chính mình không gặp phải hay không? Khi gặp chuyện ngoài ý muốn, chúng ta liền tay chân cuống quýt, đó cũng là ma chướng. Nếu không có công phu chân thật, bị chết khi gặp tai nạn đều không thể vãng sanh. Thí dụ như chết khi bị đụng xe, trong một tích tắc đó, người ấy có niệm A Di Đà Phật hay không? Lúc người ta chết, nếu niệm cuối cùng là niệm A Di Đà Phật thì họ sẽ vãng sanh. Nhưng khi bị đụng xe, phần đông là kinh hoàng, hoảng hốt, trong tâm vừa hốt hoảng liền bấn loạn, quên mất A Di Đà Phật, duyên với A Di Đà Phật bị cắt đứt, tùy theo nghiệp lực đi đầu thai, tự mình không làm chủ được. Niệm Phật vãng sanh là chính mình làm chủ được. Hãy thử nghĩ lúc lâm chung chúng ta có thể làm chủ được hay không? Khi tai nạn to lớn xảy ra, tự mình có làm chủ được hay không? Chúng ta cứ nắm chặt câu A Di Đà Phật trong tâm, không kinh sợ, không hoảng hốt, dẫu tai nạn bất ngờ xảy ra cũng không sợ hãi.

Có bạn đồng tu hỏi lão hòa thượng: “Nếu thế chiến thứ ba bùng nổ, chiến tranh nguyên tử, chiến tranh hóa học xảy ra, chúng con phải làm thế nào? Chúng con đi đâu lánh nạn?” Lão hòa thượng dạy chẳng cần phải trốn tránh, dù bom nguyên tử nổ, chúng ta phải chuẩn bị tâm lý như thế nào? Giống như coi đốt pháo bông vậy, không sợ hãi, nhất tâm niệm A Di Đà Phật cầu sanh Tịnh Độ, chắc chắn sẽ được vãng sanh, cần gì phải tìm chỗ đi lánh nạn? Chẳng cần! Ngạn ngữ cổ xưa của Trung Quốc có câu “tại kiếp nan đào”, nghĩa là nếu trong vận mạng của chúng ta có kiếp nạn ấy, chúng ta muốn tránh cũng chẳng tránh khỏi. Đức Phật dạy chúng ta một phương pháp có thể trốn thoát, đừng sợ hãi, hãy nhất tâm bất loạn niệm Phật vãng sanh, phương pháp này vô cùng kỳ diệu! Phương pháp này giống như Tâm kinh đã nói “độ hết thảy khổ ách”, tín niệm như vậy chắc chắn chẳng thua Quán Tự Tại Bồ Tát, Ngài có Bát Nhã Ba-La-Mật-Đa, chúng ta không sợ hãi, không kinh hoảng, tín nguyện trì danh cầu sanh Tịnh Độ, đó chính là Bát Nhã Ba-La-Mật-Đa. Trong cuộc sống thường ngày, chúng ta chẳng có tơ hào lưu luyến, trên thế gian này, hết thảy mọi thứ chúng ta đều chẳng có, chúng ta không có tâm mong cầu gì hết. Tức là chúng ta chẳng có tơ hào tham luyến gì hết, hoàn toàn buông xuống hết, đó gọi là gì? Đó là công phu niệm Phật thành phiến. Chỉ cần có một mảy may chưa buông xuống được, công phu đó có vấn đề, vì sao? Đến lúc có tai nạn nguy cấp xảy ra, lúc gặp nguy cấp, mảy may chưa buông xuống được ấy sẽ là điểm trí mạng của chúng ta. Chúng ta buông xuống không nổi, chúng ta bỏ lỡ cơ duyên vãng sanh Tịnh Độ trong đời này, vô cùng đáng tiếc!

(còn tiếp)

Posted in: Phật học chuyên sâu,Tịnh Tông