"Các con đến chùa hãy mang theo cái tâm thật hoan hỉ của mình
mà đến, chứ đừng mang theo cái tâm tật đố, tâm bỏn xẻn, tâm đố kỵ,
tâm ganh ghét, tâm chấp trước, tâm sân hận. Bởi nếu đem cái tâm ấy vào
chùa, vô tình các con đã khiến cho cảnh giới của chùa mất đi sự
trang nghiêm và thanh tịnh..."
Huệ Tâm
Chồng chị bạn cãi lại:
- Bà đừng chủ quan quá. Không
phải tôi không đến chùa là tôi không biết chuyện gì đang xảy ra. Bà
thử cho tôi biết, bà đến chùa, bà được những gì? Tôi thấy hễ các
bà không gặp nhau thì thôi, nhưng hễ gặp nhau là y như có động đất.
Chị bạn tôi lườm lườm chồng:
- Này, ông đừng nói xiên xỏ
nghe! Tôi biết ông đang định nói gì đấy. Tôi đến chùa, tôi biết tôi nên
nói gì, nên làm gì, và tôi có thể làm được những gì. Tôi thấy Sư
Cụ bữa đó khuyên tôi một câu rất chí lý: Con cứ hoan hỉ và tùy duyên
mà làm. Việc chùa thì có làm cả đời cũng chẳng hết… Tại sao Sư Cụ
lại bảo “con cứ hoan hỉ và tuỳ duyên mà làm?”
- Bà giải thích đi! Chồng bạn
chị bạn tôi nhổm người, nói như khiêu khích.
- Ông cứ suốt ngày chỉ lo nhậu
với xem bóng đá, làm sao mà hiểu được Sư Cụ nói gì.
- Thế Sư Cụ nói gì? Chồng chị
bạn hiếng mắt, nhìn vợ, giọng hoài nghi, hỏi.
- Ông làm sao thế? Hôm nay lại có
tâm muốn nghe pháp cơ à? Sư Cụ nói vậy cũng giống như một lời cảnh tỉnh
mình: Các con đến chùa hãy mang theo cái tâm thật hoan hỉ của mình
mà đến, chứ đừng mang theo cái tâm tật đố, tâm bỏn xẻn, tâm đố kỵ,
tâm ganh ghét, tâm chấp trước, tâm sân hận. Bởi nếu đem cái tâm ấy vào
chùa, vô tình các con đã khiến cho cảnh giới của chùa mất đi sự
trang nghiêm và thanh tịnh. Mà chính các con cũng không đem lại lợi
ích gì cho bản thân.
Còn “việc chùa” các ông có
hiểu thâm ý của Sư Cụ muốn dạy điều gì không?
- Ôi dào! Việc chùa với việc
nhà cũng thế. Ở đâu mà chả có? Ở đâu mà chả phải làm? Chồng chị
bạn đáp.
Chị bạn tôi nhìn chồng, thoáng thở dài, đáp:
Chị bạn tôi nhìn chồng, thoáng thở dài, đáp:
- Nói như ông chỉ đúng được khía
cạnh nhỏ. Nhưng hai chữ "việc chùa" mà Sư Cụ nói ở đây nó
không hàm nghĩa những công việc đơn thuần trong sinh hoạt, cuộc sống
hàng ngày, sâu xa hơn Chùa chính là Đạo tràng; là chân tâm của chúng
sanh, nó là sự giác ngộ, sự tu học, sự quán chiếu tâm của mình.
Chùa – Nhiều người cứ nghĩ: Chùa là chùa, nhà là nhà. Thực tế thì
chùa và nhà cũng là một. Phật nói: Tâm tịnh thì cõi Phật tịnh. Khi
tâm mình, và những người trong gia đình mình không tịnh, đầy cấu uế,
tham-sân-si… thì ngay tại gia, lúc ấy là địa ngục; ngược lại, nếu tâm
mọi người đều thanh tịnh, không nhơ, thì lúc ấy tại gia cũng là Tịnh
Độ. Như vậy Chùa (Đạo tràng) mà Sư Cụ nói cũng là nhà và nhà mình
cũng chính là chùa (là Đạo tràng). Vì mình có tâm phân biệt, tâm
chấp chước nên mình cứ rạch ròi chùa là chùa, nhà là nhà. Khi lên
chùa thì mình có tâm (hoặc cố vẻ) thành kính, nhưng khi ra khỏi
chùa, về tới nhà, ra công sở, ra nơi công cộng… thì tâm chúng sanh
(tật đố, tham-sân-si…) lại trỗi dậy. Sư cụ đã cắt nghĩa cho tôi hiểu
về hai chữ Đạo Tràng trong Kinh Duy Ma Cật như thế này: "Trực tâm
là đạo tràng vì chẳng hư giả. Khởi hạnh là đạo tràng vì hay làm việc. Thâm tâm
là đạo tràng vì tăng trưởng công đức. Bồ Ðề tâm là đạo tràng vì chẳng sai lầm.
Bố thí là đạo tràng vì chẳng mong quả báo. Trì giới là đạo tràng vì được mãn
nguyện. Nhẫn nhục là đạo tràng vì đối với chúng sanh tâm chẳng chướng ngại.
Tinh tấn là đạo tràng vì chẳng giải đãi. Thiền định là đạo tràng vì tâm điều
hòa dịu dàng. Trí huệ là đạo tràng vì thấy ngay các pháp. Từ là đạo tràng vì
chúng sanh bình đẳng. Bi là đạo tràng vì chịu sự khó nhọc. Hỉ là đạo tràng vì
vui thích chánh pháp. Xả là đạo tràng vì đoạn dứt yêu ghét. Thần thông là đạo
tràng vì thành tựu lục thông. Giải thoát là đạo tràng vì hay nghịch tà bỏ vọng.
Phương tiện là đạo tràng vì giáo hóa chúng sanh. Tứ nhiếp là đạo tràng vì nhiếp
những chúng sanh khó độ. Ða văn là đạo tràng vì hành đúng theo sở văn do Phật dạy.
Hàng phục tâm là đạo tràng vì chánh quán các pháp. Ba mươi bảy phẩm là đạo
tràng vì xả bỏ pháp hữu vi. Tứ đế là đạo tràng vì chẳng dối lầm thế gian. Duyên
khởi là đạo tràng vì thập nhị nhân duyên đều vô tận. Phiền não là đạo tràng vì
chứng biết đúng như thật. Chúng sanh là đạo tràng vì chứng biết vốn vô ngã. Tất
cả pháp là đạo tràng vì chứng biết pháp tánh vốn không. Hàng ma là đạo tràng vì
chẳng bị lay động. Tam giới là đạo tràng vì chẳng có chỗ xu hướng. Sư tử rống
là đạo tràng vì sức vô úy nên vô sở úy. Pháp bất cộng là đạo tràng vì chẳng có
lỗi lầm. Tam minh là đạo tràng vì chẳng còn chướng ngại. Một niệm biết tất cả
pháp là đạo tràng vì thành tựu nhất thiết chủng trí". Như vậy hai chữ
"việc Chùa" (Đạo tràng) hiểu đúng lời Sư Cụ, nó chính là
sự quán chiếu tâm hàng ngày của mình, chứ chẳng phải là những công
việc, sinh hoạt, sự sống đơn thuần. Đó cũng là chân nghĩa mà Ngài
Duy Ma Cật đã dạy…
Hôm đó,
khi tôi trở về, Sư Cụ dường như biết cả mọi chuyện, nên mới gọi tôi
lại, rồi nhỏ nhẹ nói:
- Con ở xa về mà biết đường
đến chùa để làm công đức, đó là điều quý hiếm lắm. Không phải mấy
ai cũng có và biết nắm bắt được cái cơ duyên đó. Nhiều người nhà
kề cận chùa thật đấy nhưng cả đời họ chẳng hề nghĩ tới chuyện bước
chân vào chùa để thắp một nén hương cúng Phật; Cũng có người đến
chùa nhưng chỉ muốn chứng tỏ mình trước mọi người; cũng lại có
người đến chùa vì cầu tài, cầu lộc; vì thăng quan, tiến chức; rồi
cũng lại có người vì chuyện nọ, chuyện kia… nghĩa là tâm của mỗi
người đến chùa đều mang theo những chủ đích khác nhau, do vậy những
chuyện xảy ra như hôm nay, thật là khó tránh khỏi. Người thực tâm đến
chùa thời nay thật là ít ỏi. Nhưng những người muốn mang sự nhiễu
nhương ngoài đời vào chùa, rồi muốn chùa trở thành nơi sinh hoạt
ngoài đời thì lại rất nhiều. Nếu con là người thực tâm muốn tìm
Đạo, học Đạo thì con phải biết nhẫn và có lòng từ bi, bởi có từ
bi con mới nhìn thấy, mới cảm được những sự khổ đau những người xung
quanh con và của chúng sanh muôn loài con ạ; Có nhẫn, con mới có thể dễ
dàng vượt qua được những chướng duyên trong đời. Người thực Tu là
người dám làm những việc người khác không thể làm; dám gánh chịu
những chuyện mà người khác lẩn tránh; và có thể chịu đựng được
những chuyện mà người đời không thể chịu đựng. Hôm nay có nhiều
người đến đây làm công đức, nhưng thực là công đức họ làm được thì
rất ít, trái lại họ đánh mất công đức của chính mình lại quá
nhiều. Con có biết công đức từ đâu mà có không?
Chị bạn tôi bảo: Bữa đó đang
chăm chú nghe Sư Cụ nói Pháp, đột nhiên Sư Cụ dừng lại hỏi, vậy là
tôi ngồi thộn một đống. Sư Cụ mới nhìn tôi, rồi tủm tỉm nói:
Công đức phải tu hành mới có
được con ạ. Ngày xưa có người hỏi Tổ Huệ Năng: “Để tử nghe Tổ Đạt
Ma khi mới đến vua Lương Võ Đế, vua Võ Đế liền hỏi: “Trẫm một đời
cất chùa, độ tăng, bố thí thiết trai có những công đức gì?”. Khi ấy
Tổ Đạt Ma bảo: “Thật không có công đức”. Vậy con có biết Tổ Huệ Năng
khi ấy nói gì không?
Chị bạn tôi bảo: Sư Cụ thấy tôi
ngẩn người, nên bèn cười, rồi nói tiếp: Tổ nói: “Thật không có công
đức. Võ Đế tâm tà không biết chánh pháp, cất chùa, độ tăng, bố thí,
thiết trai đó gọi là cầu phước, chớ không thể đem phước đổi làm công
đức. Công đức là ở trong pháp thân, không phải tu phước mà được”. Tổ
nói về công đức như thế này: “Thấy tánh là công, bình đẳng là đức,
mỗi niệm không ngưng trệ, thường thấy bản tánh, diệu dụng chân thật
gọi là công đức. Trong tâm khiêm hạ
là Công, bên ngoài hành lễ phép là Đức. Tự tánh dựng lập muôn pháp
là công, tâm thể lìa niệm là đức. Không lìa tự tánh là công, ứng
dụng không nhiễm là đức. Nếu tìm công đức pháp thân, chỉ y nơi đây mà
tạo là chân công đức. Nếu người tu công đức, tâm tức không có khinh,
thường hành khắp kỉnh. Tâm thường khinh người, ngô ngã không dứt tức
là không Công, tự tánh hư vọng, không thật tức tự không Đức, vì ngô
ngã, tự đại thường khinh tất cả. Này Thiện Tri Thức mỗi niệm không
có gián đoạn là công, tâm hành ngay thẳng là đức. Này Thiện Tri
Thức, công đức phải là nơi tự tánh mà thấy, không phải do bố thí,
cúng dường mà cầu được. Ấy là phước đức cùng với công đức khác
nhau”. Con trở về ta không có gì tặng con nên ta tặng con hai câu này làm
hành trang tu đạo:
Càng buông bỏ dưới chân này
Ấy là chỗ đứng càng ngày càng
cao.
Bữa ấy tôi hỏi Sư Cụ về ý nghĩa hai câu
kệ trên, nhưng Sư Cụ chỉ cười, rồi nhỏ nhẹ nói:
Y Pháp Bất Y Nhân
Y Nghĩa Bất Y Ngữ
Y Trí Bất Y Thức
Y Liễu Nghĩa Bất Y Bất Liễu
Nghĩa.
Nếu con tu đúng pháp tự con sẽ
biết câu trả lời.
19.01.2013 Huệ Tâm
0 Kommentare:
Đăng nhận xét